Ngày 21-6, UBND tỉnh Quảng Ngãi có văn bản gửi Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đề nghị xem xét, phê duyệt phương án Khảo sát, thăm dò di sản văn hóa dưới nước tại vùng biển thôn Phước Thiện, xã Bình Hải, huyện Bình Sơn, tỉnh Quảng Ngãi.
UBND tỉnh Quảng Ngãi đề xuất vị trí thăm dò, khảo sát tàu cổ đắm tại vùng biển thôn Phước Thiện với diện tích 10.000m2, trong thời gian 15 ngày kể từ ngày bắt đầu được phép khảo sát.
Cổ vật thu giữ từ tàu cá khai thác trái phép
Mục tiêu của việc thăm dò nhằm xác định tọa độ, hình dạng, kích thước, trữ lượng hàng hóa trên tàu để có phương án khai quật khảo cổ học tàu cổ đắm ở Phước Thiện theo đúng luật định và quy trình nghiên cứu khảo cổ học dưới nước.
Với đặc thù vị trí tàu cổ đắm nằm cách xa bờ 3 hải lý, độ sâu trên dưới 60m, trong vùng dòng hải lưu trôi chảy mạnh nên việc thi công khảo sát, thăm dò cần có đội thợ lặn chuyên nghiệp, trang thiết bị phù hợp.
Quảng Ngãi xây dựng phương án khảo sát kết hợp giữa thợ lặn và robot lặn, sử dụng đèn soi chiếu dưới nước công suất lớn kết hợp camera bề mặt hiện trạng đáy biển để khảo sát tàu cổ đắm.
Tổng kinh phí khảo sát, thăm dò do Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch quyết định từ nguồn ngân sách Trung ương.
Số cổ vật thu giữ được xác định có niên đại từ thế kỷ 16-17
Trước đó, ngày 17-5, lực lượng tuần tra Bộ Chỉ huy Bộ đội biên phòng tỉnh Quảng Ngãi đã phát hiện tàu cá BĐ 10546TS có dấu hiệu hoạt động không đúng ngành nghề trên biển thuộc thôn Thanh Thủy, xã Bình Hải, cách bờ khoảng 3 hải lý. Kiểm tra phương tiện, lực lượng chức năng phát hiện trên tàu có 33 đĩa gốm sứ và 7 tô, bát trên tàu. Toàn bộ số cổ vật được cơ quan chuyên môn nhận định là cổ vật thời Minh – Thanh, có nguồn gốc sản xuất từ các lò gốm Chương Châu vùng Nam Trung Hoa, niên đại thế kỷ 16 – 17.
Lực lượng chức năng thu giữ hiện vật do ngư dân khai thác trái phép tại vùng biển thôn Phước Thiện, xã Bình Hải
Để bảo vệ di sản văn hóa dưới nước, UBND tỉnh Quảng Ngãi đã chỉ đạo Bộ Chỉ huy Bộ đội biên phòng, Công an tỉnh, UBND huyện Bình Sơn, Lý Sơn triển khai công tác bảo vệ an toàn, an ninh trật tự khu vực phát hiện di sản văn hóa dưới nước; tăng cường tuần tra, bảo vệ, khoanh vùng ngăn chặn việc trục vớt trái phép các cổ vật trong khu vực.
Trước đó, tỉnh Quảng Ngãi cũng đã tổ chức khảo sát, thăm dò khai quật, trục vớt nhiều khu vực có tàu cổ đắm ở vùng biển thôn Châu Thuận Biển, xã Bình Châu… thu được hàng ngàn hiện vật giá trị. Trong hai năm 2017-2018, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã tổ chức khảo sát, thăm dò, khai quật, trục vớt di sản văn hóa dưới nước tại vùng biển Dung Quất.
