Viêm gan bí ẩn ở trẻ em: Những manh mối mới giới chuyên gia tìm thấy

17/05/2022 12:26

Nhiều quốc gia trên thế giới đang phải đối mặt với sự gia tăng của bệnh viêm gan cấp tính ở trẻ em nhưng chưa xác định được rõ nguyên nhân.

Phát hiện mới về nguyên nhân viêm gan bí ẩn ở trẻ

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã nhận được báo cáo đầu tiên về hiện tượng xuất hiện nhiều trường hợp viêm gan cấp tính nặng chưa rõ nguyên nhân ở những trẻ em mà trước đó các trẻ em này vẫn khỏe mạnh từ Vương quốc Anh vào ngày 5/4/2022.

Tính đến ngày 16/5, trên toàn cầu ghi nhận ít nhất 348 ca mắc viêm gan bí ẩn ở 25 quốc gia. Châu Âu là khu vực có nhiều nước và số trẻ nhiễm bệnh nhất. Vương Quốc Anh đang đứng đầu với gần 200 ca.

Hầu hết trẻ đều xuất hiện triệu chứng rối loạn tiêu hóa, sau đó là vàng da. Một số trẻ nguy kịch và suy gan cấp tính. Tuy nhiên, các virus viêm gan A, B, C, D, E không được tìm thấy trong tất cả bệnh nhi này.

Phát hiện mới về nguyên nhân khiến hàng loạt trẻ mắc viêm gan bí ẩn.

Sự kiện - Viêm gan bí ẩn ở trẻ em: Những manh mối mới giới chuyên gia tìm thấy

Một đứa trẻ được tiêm vắc-xin phòng  Covid-19 ở Tel Aviv, Israel, ngày 25/11/2021. Ảnh: Tân Hoa xã.

Thông tin trên Zing, theo nghiên cứu mới vừa được công bố trên tạp chí The Lancet Gastroenterology and Hepatology ngày 13/5, các chuyên gia tại Đại học Imperial College London, Anh, cho rằng trẻ mắc viêm gan bí ẩn có thể là một biến chứng của Covid-19. nhiều giả thuyết đã được đưa ra, trong đó, nghi phạm hàng đầu là virus Adeno. Song, thời gian gần đây, giới khoa học có thêm nhiều dữ kiện mới về căn bệnh “bí ẩn” này.

Cụ thể, nhóm chuyên gia tại Đại học Imperial College London cho rằng các ca viêm gan cấp tính ở trẻ em gần đây có thể là kết quả của tình trạng nhiễm nCoV, sau đó là Adeno. Tình trạng này tạo thành ổ chứa virus trong đường ruột của trẻ.

Sau khi trẻ mắc Covid-19, nCoV có thể di chuyển tới đường ruột, hình thành ổ chứa virus. Khi Adeno xâm nhập, chúng cộng hưởng và kích hoạt tế bào miễn dịch lặp đi lặp lại. Nói cách khác, ổ chứa virus “làm nhiễu” tín hiệu phản ứng của hệ miễn dịch, tạo thành các siêu kháng nguyên lặp lại và gây ra tình trạng phản ứng quá mức trong cơ thể. Đây cũng là cơ chế khiến nhiều trẻ mắc hội chứng viêm đa hệ (MIS-C) trong và sau Covid-19.

Sự xuất hiện của Adeno trong ổ chứa virus khiến tác động thêm nặng hơn và dẫn đến các bất thường miễn dịch như viêm gan cấp tính được báo cáo gần đây.

Liên quan đến vấn đề này, bà Isabella Eckerle, đồng Giám đốc Trung tâm Các bệnh do virus mới nổi tại Bệnh viện Đại học Geneva, Thụy Sỹ, nhận định không thể loại trừ khả năng trẻ mắc viêm gan cấp tính hậu Covid-19, bên cạnh giả thuyết do Adeno như Cơ quan An ninh Y tế Vương Quốc Anh (UKHSA) đưa ra trước đó. Bởi, các chuyên gia không phát hiện được virus Adeno trong sinh thiết gan ở trẻ em mắc bệnh vào thời điểm hiện tại.

Ngoài ra, các nhà nghiên cứu tại Anh lưu ý việc theo dõi phân của trẻ bị viêm gan rất cần thiết trong tình hình hiện tại. Nếu tìm thấy bằng chứng về tình trạng kích hoạt miễn dịch qua trung gian là siêu kháng nguyên của nCoV, họ có thể xem xét liệu pháp điều hòa miễn dịch ở trẻ em bị viêm gan cấp tính nặng.

Đặc biệt, nhóm tác giả cũng nhấn mạnh nhiễm nCoV nghiêm trọng gây tổn thương gan đồng nghĩa bệnh viêm gan bí ẩn mà chúng ta đang chứng kiến có thể là một trong những triệu chứng Covid-19 kéo dài ở trẻ em. Các chuyên gia y tế bày tỏ lo ngại về việc cho phép một loại virus mới lây lan không kiểm soát được ở những trẻ em phần lớn chưa được tiêm chủng mà không biết những tác động lâu dài của Coronavirus.

Biểu hiện chính của viêm gan cấp tính ở trẻ

Sự kiện - Viêm gan bí ẩn ở trẻ em: Những manh mối mới giới chuyên gia tìm thấy (Hình 2).

Theo thống kê của WHO, các trường hợp mắc bệnh đều có biểu hiện tiêu chảy, nôn mửa, men gan tăng cao rõ rệt và đa số trong số bệnh nhi không sốt. Ảnh minh họa. Ảnh: AFP.

Trước thực trạng nhiều ca bệnh được phát hiện các bậc cha mẹ nên cảnh giác với những dấu hiệu của bệnh viêm gan (bao gồm cả vàng da). Các triệu chứng viêm gan khác cần chú ý: Vàng da hoặc mắt; nước tiểu sẫm màu; nôn, tiêu chảy; phân màu nhạt; ngứa da; đau cơ và khớp; sốt; buồn nôn hoặc nôn; chán ăn, mệt mỏi và đau bụng.

Dù là nguyên nhân gì, khi trẻ có dấu bị vàng da, tiểu sẫm màu hoặc có thêm sốt và một số dấu hiệu khác như mệt mỏi, quấy khóc nhiều… cần đưa trẻ tới bệnh viện để được bác sĩ chuyên khoa khám và kiểm tra các chỉ số có liên quan đến bệnh của trẻ.

Làm gì để phát hiện sớm trẻ mắc viêm gan bí ẩn?

Theo báo Sức khỏe & Đời sống, hiện nay, Việt Nam chưa xuất hiện ca viêm gan cấp ở trẻ nào, tuy nhiên khả năng virus vào Việt Nam là rất cao và khó tránh khỏi. Do đó, các bác sĩ, nhân viên y tế cần cảnh giác để phát hiện và báo cáo ca bệnh, cập nhật thông tin trên thế giới cha mẹ theo dõi triệu chứng ở trẻ, đặc biệt là vàng da vàng mắt, tiêu chảy và nôn…

Vệ sinh thông thường như rửa tay sạch sẽ và vệ sinh đường hô hấp kỹ lưỡng cho trẻ có thể giúp giảm sự lây lan của nhiều bệnh nhiễm trùng thông thường, bao gồm cả virus  Adeno.

Cơ quan y tế cũng nhắc nhở mọi người nên tiêm phòng đầy đủ cho trẻ; tránh chạm tay vào mặt, miệng và giữ khoảng cách vì có thể do virus Adeno được truyền từ người này sang người khác khi chạm vào các bề mặt bị ô nhiễm, cũng như qua đường hô hấp.

Biện pháp phòng bệnh cho trẻ bao gồm đeo khẩu trang, vệ sinh hô hấp, rửa tay thường xuyên với xà phòng hoặc dung dịch sát khuẩn, nhất là trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh, trước khi chạm vào mắt, mũi, miệng và ăn chín, uống chín. Trẻ nên tránh tiếp xúc với người đang mắc bệnh.

Khi trẻ có dấu hiệu bệnh người nhà tuyệt đối không được tự ý dùng thuốc bởi vì, khi gan đã bị tổn thương nếu dùng thuốc có ảnh hưởng xấu đến gan thì vô cùng nguy hiểm cho gan (ví dụ dùng thuốc Paracetamol rất có hại cho gan).

Viêm gan dù do bất kỳ nguyên nhân gì cũng cần được điều trị đúng phác đồ vì vậy phải có chỉ định của bác sĩ chuyên khoa.

Trúc Chi (t/h)